یاداشت بقلم: حسین روحی

مناطق ساحلی در جهان به عنوان بستری مناسب برای فعالیتهای اقتصادی به حساب می آید . به عبارتی گستره های آبی از عناصر مهم قدرت سیاسی و اقتصادی کشورها  محسوب می گردد .

ایران ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی جنوبی و شمالی را در اختیار دارد.حدود ۴۰درصد مرزهای کشور، دریایی است  و کشوری دریایی نامیده می شود .۷استان ساحلی که ۲۵درصد مساحت کشور به این استانها تعلق دارد تنها ده درصد جمعیت کشور را در خود جای داده اند . همه اینها نشان می دهد که اقتصاد نفتی تا به امروز اجازه نداده از سایر ظرفیت ها به نحو شایسته بهره گرفته شود . و صدالبته اگر گاهی از اقتصاد دریا محور صحبت می شود ، در همان حد باقی می ماند ..

در حالیکه ۸۰درصدشهرهای قدرتمند اقتصادی جهان ساحلی هستند ایران علیرغم ظرفیت های عظیم حتی یک شهر ساحلی قدر اقتصادی در جمع ۸۰شهر قدر اقتصادی جهان ندارد . طبق آمارهای جهانی، ارزش دارایی‌های اصلی عرصه‌های آبی بیش از ۲۴ تریلیون دلار برآورد شده و گردش اقتصادی حوزه دریا در سال ۱۰۰۰میلیارد دلار برآورد شده که از این میزان کشورما بدون احتساب منابع نفتی استخراج شده کمتر از یک درصد سهم دارد .

کشور دریایی که به اذعان برخی تنها ۵درصد و به گواه بعض دیگر تنها از ۴۰درصد ظرفیت سواحل بهره می گیرد .و با توجه به دارا بودن بیش از ۵۸۰۰ کیلومتر خطوط ساحلی، دسترسی به دریا در شمال و جنوب، دسترسی به آب‌های آزاد (اقیانوس هند)، مجاورت با منطقه استراتژیک خلیج‌فارس و تنگه هرمز و قرار گرفتن در کریدورهای ترانزیتی بین‌المللی بایستی باید به دنبال توسعه پایدار با رویکرد دریایی باشدغفلت بزرگ اینست که ما تنها به فعالیت‌های سنتی مانند شیلات، گردشگری و حمل و نقل دریایی متکی هستیم و عمده درآمدهای حاصله از این فعالیتهاست درحالیکه کشورهای توسعه یافته جهان که از نعمت دریا و اقیانوس بهره مند هستند در کنار این فعالیتها به حوزه فعالیتهای صنعتی نوظهور مانند  از جمله انرژی‌های تجدید پذیر، آبزی پروری، فعالیت‌های استخراج در دریا، بیوتکنولوژی و زیست هواشناسی دریایی توجه ویژ دارند .

هرچند چندسالی است ایران در حوزه آبزی پروری هم ورود کرده است . سهم دریا از تولید ناخالص داخلی در کشورهای ساحلی پیشرفته مثل اتحادیه اروپا ۵۰ درصد است، اما این رقم در کشور ایران، باوجود قریب به ۶ هزار کیلومتر نوار ساحلی، فقط ۲ درصد است. و برخی حتی کمتر از دو درصد عنوان می کنند . هرمزگان با داشتن بیش از ۹۰۰کیلومتر نوار ساحلی ، ۱۴جزیره ، بیش از ۷شهرستان ساحلی  و موقعیت ویژه و استراتژیک به خاطر قرار گرفتن در شاهراه دریایی جهان ، دسترسی به آبهای آزاد ، تاریخ و تمدن غنی در حوزه تجارت و بازرگانی ، شیلات ، کشتی و لنج سازی ،ملوانی ، صیادی هنوز به عنوان فقیر ترین استان کشور تلقی می گردد .

در حالیکه تنها به اتکای همان فعالیتهای سنتی می توان نام هرمزگان را در بین برترین استانهای اقتصادی جهان بلند آوازه کرد . درحالیکه حاکمیت بعد از گذشت سالها مصمم به استفاده از این گنج پنهان شده است و اقداماتی در خصوص توسعه سواحل مکران ، سواحل شمالی ، آزاد سازی حریم دریا ، توسعه آبزی پروری ، ایجاد بنادرتخصصی  با قابلیت های مختلف  و تدوین سند جامع اقتصاد دریا پایه ، تشکیل فراکسیون اقتصاد دریا محور در مجلس معمول داشته ، باید از این اتفاق در راستای بهره مندی از مواهب دریا ، تجهیز امکانات مورد نیاز در راستای توسعه مشاغل سنتی ، از شیلات تا گردشگری دریایی و حرکت به سمت توسعه صنایع نوین دریایی در جهت کسب ثروت ، بهبود معیشت و فرار و از وضع بغرنج فقر و بیکاری در هرمزگان نهایت بهره را برد .