وعده‌های راکد/تناقض آماری یا حرکت جهادی؟

 بقلم: حسین روحی

کلنگ‌های روبان بسته، مردان شیک پوش با کفش‌هایی واکس خورده، بی‌حضور جامعه هدف بجای گره گشایی، زخمی بر پیکر توسعه استان ایجاد می‌کنند. شاید از این رهگذر بر محبوبیت خود افزوده یا سبد رأیشان را پرتر نمایند. سخنان دوستی استاندار هرمزگان در اولین نشست بررسی طرح‌های نیمه تمام عمرانی استان سال ۱۴۰۲ به مدیران دستگاه‌های اجرایی و فرمانداران هشدار داد: حق تعریف پروژه‌های جدید ندارند و پروژه‌های خیرساز نیز باید با هماهنگی تعریف و آغاز شود.

او تأکید نمود: بدون اجازه سازمان برنامه و بودجه نباید در استان هیچ آجری روی آجر گذاشته شود. برای تکمیل طرح‌هایی که کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند، بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان اعتبار لازم است. نکته قابل تأمل اینکه هنوز آماری از تعداد طرح‌ها و پروژه‌های نیمه تمام یا وجود ندارد یا دقیق نیست.

دلیل اول اینکه استاندار در همین نشست به سازمان مدیریت دستور داد: جامعه آماری صحیح از طرح‌ها و میزان اعتبارات لازم برای اتمام آن‌ها تدوین کرده و برای تدقیق آمارها به جز بررسی‌هایی که انجام می‌دهد از دستگاه‌های اجرایی نیز ظرف مدت زمان مشخصی نظرخواهی نماید. دلیل دیگر آمار متفاوتی است که در حدود یکسال از سوی استاندار اعلام می‌شود.

دوستی در جلسه کارگروه ویژه طرح‌های توسعه‌ای استان (فروردین ۱۴۰۱) اظهار داشت: نزدیک به ۳۶۰۰ پروژه فعال و نیمه تمام در استان هرمزگان وجود دارد که عملا با پایان یافتن آنها نیز هیچ گرهی از استان باز نخواهند کرد و مولد رشد هرمزگان نیستند.

استاندار هرمزگان در هفته اول فروردین ۱۴۰۲ در حاشیه گردهمایی مدیران و کارگزاران دولت مردمی که با حضور ویدئوکنفرانسی اعضاء شورای اداری استان‌ها با رئیس جمهور برگزار شد، اظهارداشت: ۲ هزار و ۲۰ پروژه نیمه تمام در استان هرمزگان وجود دارد یکی از اولویت‌های امسال تمرکز بر اتمام پروژه‌های نیمه تمام است چرا که یکی از شاخص‌های تاثیرگذار در سنجش عملکرد دولت‌ها، نسبت پروژه‌های خاتمه‌یافته به کل پروژه‌ها است.

دسته‌ای از پروژه‌های نیمه تمام که اصلا توجیه اقتصادی یا بهره وری ندارند لازم است تعیین تکلیف شوند و اعتبارات صرف تکمیل پروژه‌های اولویت‌دار شود‌‌. آیا در کمتر از یکسال ۱۵۸۰پروژه نیمه تمام تعیین تکلیف شده است؟ اگر چنین است که باید این اتفاق را چیزی شبیه معجزه دانست یا بنا به سخنان استاندار در جلسه شورای مولدسازی اموال دولتی (بهمن ۱۴۰۱) این طرح‌ها متوقف شده و از گردونه اقدام خارج شده اند؟ دوستی در این نشست گفت: لازم است بسیاری از پروژه‌های نیمه تمام یا در حال اجرا، بازبینی مجدد شوند و با شجاعت و شهامت در صورتی که ضرورتی برای اجرا ندارد، ادامه دادن آن متوقف شود چرا که صرفاً نیمه‌تمام بودن یک پروژه دلیل ضرورت تکمیل نیست وگرنه این تناقض در آمار ناشی از چیست؟ نکته مهم دیگر که باید اشاره شود افزایش سرسام آور طرحهای نیمه تمام است که نشان می دهد چقدر وعده های راکد و غیر عملی به مردم داده شده است؟ چقدر بودجه و اعتبار استان که می توانست در مسیر درست هزینه و موجبات توسعه را فراهم آورد به پای پروژه هایی ریخته شدکه تعریفی جز حیف و میل بیت المال ندارد.

سال ۱۳۹۵ مسعود دالمن سرپرست وقت امور عمرانی استان هرمزگان اعلام کرد: ۵۸۵ پروژه نیمه تمام قابل واگذاری مربوط به سالهای گذشته دراین استان وجود دارد.که برای تکمیل آنها نیاز به ۲ هزارو ۲۵۹ میلیاردو ۹۱۵ میلیون ریال اعتبار است. اگر امروز ۳۶۰۰پروژه نیمه تمام داریم یعنی از سال ۱۳۹۵تاکنون(طی ۶سال) ۳۰۱۵ طرح نیمه تمام دیگر اضافه شده است یعنی سالی ۵۰۲ پروژه بر پروژه‌های نیمه تمام افزوده شده است. اگر ۲۰۲۰ طرح نیمه تمام صحیح است بدین معناست که در شش سال ۱۴۳۵ پروژه را نیمه تمام رها کرده که میانگین سالی ۲۴۰طرح می شود.

این تعداد پروژه رها شده چقدر اعتبار بلعیده‌اند؟ چرا گزارشی از نحوه اختصاص بودجه و نوع هزینه کرد برای پروژه‌ای که تعریف، تصویب و اعتبار گذاشته شده، ارایه نمی‌شود؟ چه کسی یا کسانی در مقابل هدر رفت میلیاردها یا هزاران میلیارد پروژه نیمه تمام پاسخگو هستند. پروژه‌هایی که به گفته استاندار ضرورتی برای اتمام آنها نیست یا تاریخ مصرفشان تمام شده است.

این حکایت تلخ وعده هایی است که نه بر اساس ضرورت بلکه صرف تبلیغات، کسب محبوبیت و پر کردن سبد رأی کلنگشان به زمین خورد تا حق مردم نجیب و مظلوم هرمزگان به راحتی آب خوردن ضایع گردد. وعده‌هایی که از سر توهم یا تخیل به ذینفعان داده می‌شود. و در شماره‌های آتی برخی از این پروژه‌های وعده داده شده که امکان تحقق ندارد بررسی خواهد شد.